Razem dla lotnictwa

W niedawnym czasie otrzymaliśmy list od jednego z Pilotów opisujący problemy, z którymi mogą borykać się Piloci w Polsce. Poniżej publikujemy jego treść zachowując pełną anonimowość naszego przyjaciela.

„W listopadzie ukazał się artykuł po śledztwie Onetu, opisujący dramatyczną sytuację w 1. Bazie Lotnictwa Transportowego, odpowiedzialnej za przeloty VIP-ów w Polsce. Wynika z niego, że ofiary katastrof w Smoleńsku i Mirosławcu zginęły na próżno, ponieważ w wojsku nie zaszły żadne zmiany. Dlaczego tak się dzieje? Kto za to odpowiada – generałowie czy politycy?
Skoro nasze wojskowe lotnictwo wciąż zmaga się z problemami, warto przyjrzeć się sytuacji w lotnictwie cywilnym. Mam za sobą ponad kilkanaście lat doświadczenia jako pilot w lotnictwie cywilnym i wiele widziałem. Czy pod nadzorem Urzędu Lotnictwa Cywilnego jest bezpieczniej? Statystyki sugerują, że tak, bo nie doszło do tak dramatycznych zdarzeń jak w Smoleńsku. Ale czy to oznacza, że wszystko jest w porządku? Niestety, nie.
Lotnictwo cywilne ma swoje problemy, które instytucje odpowiedzialne za nadzór często ignorują lub bagatelizują. Zgłoszenia dotyczące naruszeń przepisów przez firmy zatrudniające pilotów często kończą się pozytywnymi wynikami audytów Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Pracuję w jednej z firm zajmującej się m.in. przewozem lotniczym cargo w Polsce. Wszyscy piloci i stewardesy są zatrudniani na zasadzie samozatrudnienia (B2B), mimo że pracujemy wyłącznie dla jednego przewoźnika. Oznacza to brak przywilejów pracowniczych, takich jak prawo do urlopu wypoczynkowego czy wynagrodzenia za czas choroby. Cała odpowiedzialność za lot i sprzęt spada na nas. Jeśli doznamy kontuzji, nie otrzymujemy wynagrodzenia do czasu powrotu do zdrowia. W efekcie wielu z nas lata z problemami zdrowotnymi, bo prawo nie chroni nas finansowo, a każdy ma rodzinę na utrzymaniu i zobowiązania finansowe. Jesteśmy niewolnikami XXI wieku, narażającymi swoje zdrowie i bezpieczeństwo pasażerów, podczas gdy przewoźnik ma „czyste ręce”.
W mojej firmie z samolotów wymontowano toalety, aby zwiększyć pojemność ładunkową, co odbywa się kosztem pilotów. Nikt nie zwraca uwagi na nasze potrzeby fizjologiczne, bo nie jesteśmy już pracownikami, lecz firmami i to od nas zależy, jak sobie poradzimy podczas kilkunastogodzinnych lotów w zimnym samolocie. Niektórzy decydują się na głodówkę przed lotem i unikają picia, co może prowadzić do problemów żołądkowych i odwodnienia. Trudno wyobrazić sobie większe upokorzenie.
Praca na zasadzie B2B jest koszmarem, podobnie jak wynagrodzenie wyłącznie za czas lotu. Praca pilota to nie tylko sterowanie samolotem – to także szereg innych
obowiązków, takich jak organizacja transportu z hotelu na lotnisko, zamawianie paliwa, kontrola załadunku czy sprawdzanie dokumentów, które często są błędnie wystawione. Za czas spędzony na tych czynnościach nie otrzymujemy wynagrodzenia. Nikt nie przejmuje się naszym komfortem, nawet jeśli zimą zamarza nam woda, a latem temperatura w kokpicie przekracza 60 stopni.
Jeśli samolot jest niesprawny, to piloci nie zarabiają, więc nikt nie śpieszy się z naprawami. Zdarza się, że samoloty po naprawach wychodzą z hangaru w gorszym stanie niż przed nimi, ponieważ części z jednego egzemplarza zostały użyte do naprawy innego.
Te sytuacje wydają się niewiarygodne w XXI wieku, zwłaszcza że w każdej firmie istnieje System Zarządzania Bezpieczeństwem (SMS). Niestety, naciski ze strony zarządu na maksymalizację zysków wpływają na działanie każdego działu w firmie.
Jeśli „Smoleńsk” niczego nie zmienił w wojsku, czy można liczyć na poprawę sytuacji u prywatnych i państwowych przewoźników? Czy kolejne ofiary dadzą do myślenia decydentom?
Jedyną szansą na walkę z patologiami w polskim lotnictwie jest zrzeszanie się pilotów w związki zawodowe, które dopiero zaczynają działać w Polsce i mogą wesprzeć każdego z nas, zapewniając anonimowość. Jeśli czujesz się jak Don Kichot walczący samotnie, spróbuj z nami – wstąp do związku zawodowego pilotów.”

W obliczu zmieniającego się rynku pracy, Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) w Polsce stoi na progu znaczących zmian, które mogą zrewolucjonizować sposób, w jaki klasyfikowane są umowy zawierane między pracownikami a pracodawcami. Zgodnie z najnowszymi informacjami, PIP może wkrótce otrzymać nowe narzędzia prawne, które pozwolą na transformację tzw. umów śmieciowych, czyli umów cywilnoprawnych, w umowy o pracę. Ta potencjalna zmiana prawna ma na celu zwalczanie pozornego samozatrudnienia i zapewnienie większej ochrony pracownikom, którzy mogą być narażeni na niepewne warunki zatrudnienia.
Zmiany te mogą dotyczyć przedsiębiorców, którzy przekształcili umowy o pracę swoich pracowników w kontrakty B2B, co często wiąże się z mniejszą stabilnością i brakiem świadczeń pracowniczych. Nowe przepisy mogą wprowadzić kryteria, takie jak stopień podporządkowania i możliwość wydawania poleceń, jako podstawę do oceny, czy dana forma zatrudnienia powinna być przekształcona w umowę o pracę. To podejście ma na celu zapewnienie, że prawa pracownicze są respektowane, a umowy o pracę nie są omijane poprzez stosowanie mniej formalnych form współpracy.
PIP podkreśla, że nie zamierza naruszać swobody zawierania umów, lecz dąży do zapewnienia, że samozatrudnienie jest wyborem świadomym, a nie wymuszonym przez pracodawców.
Warto zauważyć, że nowe przepisy są nadal w fazie projektowania i nie został jeszcze ustalony termin ich wejścia w życie.
Podsumowując, nadchodzące zmiany w przepisach dotyczących umów o pracę w Polsce mają na celu stworzenie bardziej sprawiedliwego i stabilnego rynku pracy. Chociaż intencje są szlachetne, to jednak konieczne będzie znalezienie równowagi między ochroną pracowników a zachowaniem elastyczności, która jest kluczowa dla innowacyjności i wzrostu gospodarczego. W miarę jak PIP przygotowuje się do wdrożenia nowych narzędzi, ważne będzie, aby wszystkie strony miały możliwość wyrażenia swoich opinii i trosk (w tym związki zawodowe), aby ostateczne przepisy były sprawiedliwe i efektywne dla wszystkich zainteresowanych stron.

17.11.2022 zarząd linii lotniczej SprintAir S.A. został poinformowany o starcie w linii lotniczej działalności związku zawodowego TOZPLiN NSZZ „Solidarność”.

17 listopada zarząd linii lotniczej SprintAir S.A. został poinformowany o starcie  w linii lotniczej działalności związku zawodowego TOZPLiN NSZZ „Solidarność”. Link to listu.

„To bardzo ważny dzień dla wszystkich pilotów i personelu pokładowego SprintAir S.A. Chciałam serdecznie pogratulować odwagi, determinacji oraz podjętych decyzji lotnikom w SprintAir, którzy zorganizowali się w naszym związku, świetna robota! Zarazem zapraszamy każdego pilota, pilotkę, stewardesę, stewarda pracującego dla SprintAir, którzy chcieliby dowiedzieć się jakie nastepne działania zostaną podjęte do kontaktu bezpośrdniego z nami. Doświadczenie w liniach lotniczych na całym świecie pokazuje, że tylko gdy lotnicy są w większości zorganizowani w związek zawodowy, wyposażeni w argumenty prawne i ekonomiczne i razem działający są w stanie zyskać szacunek zarządzajcych i lepsze warunki zatrudnienia i wynagradzania.” – Mówi Paulina Puchała Przewodnicząca TOZPLiN NSZZ „Solidarność”

„Dążymy do takiego dialogu społecznego jaki występuje u głównych klientów linii lotniczej SprintAir czyli globalnych firm kurierskich DHL i UPS, w których zawarte są przez związek zawodowy i pracodawcę układy zbiorowe pracy regulujące wszystkie istotne kwestie dotyczące warunków wynagradzania i pracy. Dlatego pragniemy wyrazić nasze głębokie oczekiwanie na konstruktywny, merytoryczny dialog społeczny ze strony kierownictwa linii lotniczych SprintAir S.A., który będzie sprzyjał rozwojowi Spółki, a także zapewni poczucie integracji personelu lotniczego wokół wspólnych zadań i celów.”

SprintAir S.A. jest jedną z największych prywatnych linii lotniczych w Polsce oraz znaczącym przewoźnikiem cargo w Europie. Realizuje połączenia charterowe do większości portów lotniczych w Europie, Północnej Afryce i niektórych krajów Bliskiego Wschodu. Flota składa się z 20 samolotów typu ATR 72 oraz SAAB 340 w konfiguracji cargo i pasażerskiej. SprintAir S.A. współpracuje z największymi firmami kurierskimi takimi jak UPS czy DHL i w 2021 roku wypracował zysk netto w kwocie ponad 22 mln złotych.

Związek zawodowy TOZPLiN NSZZ „Solidarność” jest pierwszym w Polsce, ogólnokrajowym związkiem zawodowym organizującym pilotów i personel pokładowy zatrudniony zarówno na podstawie umów o pracę jaki i umów o świadczenie usług. Reprezentuje ich interesy na poziomie firmowym, krajowym a dzięki afiliacji w Europejskiej Federacji Pracowników Transportu (ETF) również międzynarodowym.